Ateş Ölçer-Nebülİzatör-Buhar Makineleri   

Çocuğunun alnına dudağını değdirdiğin zaman ateşinin olup olmadığını büyük oranda anlayabilirsin. Yine de kesin bilgi sahibi olman ya da belirli aralıklarla ölçerek hastalığın seyrini net olarak anlayabilmen için vücut ısısını bir termometre yardımıyla ölçmeni öneririz.

Kaç Tip Ateş Ölçer Bulunur?

Bebeğine doğru ateş ölçeri bulmak için, öncelikle ateş ölçerken kullanılan termometrelere bakalım:

Bebeğinin ateşini ölçmek için temelde 3 tip termometre kullanabilirsin.

1. Civalı cam termometreler: Bu termometreler çok uzun zamandır kullanılıyorlar. Ancak çabuk kırılabilmeleri ve kırıldıklarında açığa çıkan civanın toksik etkisi son yıllardaki kullanımlarını azalttığından artık pek rastlamıyoruz.

2. Elektronik dijital termometreler: Bu termometreler, ateş ölçümünü civalı cam termometrelere göre daha hızlı yapar. Dijital olduğundan ekrandan ateş değeri kolaylıkla okunur. Cam termometrelerdeki gibi kırılan camdan ya da toksik civadan etkilenme riski de görülmez.

3. Kızılötesi termometreler: Sadece saniyeler içerisinde ateşi ölçebilmeni sağlar. Bu termometreler de ikiye ayrılır.

·Kızılötesi kulak termometreleri: Kulak zarı ve çevre doku tarafından üretilen ısıyı ölçer. Birkaç saniye içerisinde sonucu dijital ekrana yansıtır.

·Kızılötesi alın termometreleri: Kaş bölgesinin üzerindeki ciltten ve etrafındaki dokudan yayılan kızılötesi enerjiyi ölçer. Temaslı ve temassız olarak ikiye ayrılır. Yani alna değdirerek ölçebileceğin veya temas ettirmeden ölçebileceğin tipleri bulunur.

Çocuklarda Ateş Ölçümü Nereden ve Nasıl Yapılır?

Termometre tiplerinden sonra, şimdi deateş nereden ölçülürona bakalım.

Alından:

Bebeğinin ateşini alın bölgesinden ölçmek için;

·Bebeğin ve termometre en az 10 dakika aynı ortamda kaldıktan sonra alın termometresini kirden ve saçlardan temizlenmiş alın bölgesine getirmelisin.

·Temaslı termometre kullanıyorsan çocuğunun alnına değdir, temassız termometre kullanıyorsan da alnına temas ettirmeden ve yaklaşık 5 cm uzaklıkta tutarak ( ya da termometre kullanım kılavuzunda belirtildiği şekilde) çocuğunun ateşini ölçebilirsin.

Makattan (Rektum):

·Çocuğunu kucağına, bacakları aşağı sarkacak şekilde yatır.

·Eğer ateşi bir yatak ya da bez değiştirme masasında ölçeceksen yüzüstü olarak yatır ve altına küçük bir yastık ya da katlanmış havlu koyarak kalçasını yükselt.

·Bir elinle çocuğunun poposunu iki yana açarak anüsün görünür hale gelmesini sağla.

·Diğer elinle de derecenin ateş ölçen ucunu 2- 2.5 cm kadar içeri yerleştir ve bu halde yaklaşık 2 dakika kadar sabit şekilde tut.

·İşlem bittikten sonra dereceyi güzelce temizle. Unutma ki makattan ölçüm en doğru ölçüm kabul edilir.

Koltuk altından:

Koltuk altı ölçümünü makattan ölçüm mümkün olmadığında yapabilirsin.

·Çocuğunun t-shirtünü ve atletini çıkar, üst kısmında giysi olmasın.

·Koltuk altı terli ise terini silip kurula.

·Derecenin ucunu çocuğunun koltuk altına iyice yerleştir ve kolunu sıkıca kapa.

·Dirseğinden bastırarak bu pozisyonda yaklaşık 3-4 dakika kadar tut. Bu arada çocuğunu rahatlatmak için şarkı söyleyebilir, müzik çalabilir, onunla konuşabilirsin.

Kulaktan:

Çocuğun 6 aydan küçüksekulaktan ateş ölçmeniönermeyiz. Kulaktan ölçümde dikkat etmen gereken her zaman aynı kulaktan ölçüm yapman gerektiğidir. Sağ ve sol kulak ölçümü farklı çıkabilir, bunu unutma!

Ateş ölçümünden bir süre önce çocuğun;

·Kulağının üzerine yattıysa,

·Kafasında kulağı kapatacak şekilde şapka takmışsa,

·Çok sıcağa ya da çok soğuğa maruz kaldıysa,

·Banyo yaptıktan ya da yüzdükten sonra ölçüm yapmadan yaklaşık 30 dakika beklemeni öneririz.

·Ayrıca, çocuğun bir kulak damlası ya da ilaç kullanıyorsa, ölçümü diğer kulağından yapabilirsin.

Bu arada, bebeğinin kulağının kirli olması da ateş ölçümünün doğru olmamasına neden olabilir. Ayrıca, çocuğunda kulak enfeksiyonu varsa, kan ya da akıntı söz konusu ise kulak termometresini kullanmamalısın.

Ağızdan (Oral):

Bu yöntemi bebeğinde ya da küçük çocuğunda kullanmanı önermeyiz. Çocuğun en az 4-5 yaşlarında iken ateş ölçümünü ağızdan yapabilirsin.

Ayrıca çocuğun termometreyi dilinin altında ve dudakları kapalı vaziyette tutabilmeli, termometreyi ısırmamalı ve bu konudaki ilgili yönergeleri anlayarak uygulayabilmelidir.

İyi bir oral ölçüm için ise, dereceyi çocuğunun dilinin altındaki boşluğa dikkatlice yerleştir. Yaklaşık 2-4 dakika arasında bu şekilde tut.

Peki,bebeklerde ateş ölçmenereden yapılmalı?

·Bebeğinin ateşini 2 yaşına kadar makattan, 2 yaşı geçtiğinde ise koltuk altından ölçmeni öneririz.

·Eğer çocuğun, yukarıda anlattığımız şekilde ağızdan ateş ölçmeyle ilgili yönergelere uyabiliyorsa yaklaşık 4-5 yaş itibarı ile ateşi ağızdan ölçmeye başlayabilirsin.

Vücut Isısı Ölçümü Sonuçları Nasıl Değerlendirilmeli?

Oral ölçüm doğrudur ancak çocuğun belirli bir yaşa gelene kadar uygulamakta zorlanabilirsin.

Makattan ölçüm vücudun iç sıcaklığını ölçtüğü için en doğru ölçüm olarak kabul edilir. Ancak bu ölçümün değeri, diğer ölçümlere oranla 0.5ºC ile 1ºC kadar yüksek olabilir. Aklında bulunsun!

Peki, vücut ısısının ateş olarak değerlendirilebilmesi için ölçüm değerlerinin ne olması gerektiğine bir bakalım;

Öncelikle,kulaktan ölçülen ateş kaç olmalı?Buna cevabımız, normal vücut ısısı 35.7-37.5ºC iken kulaktan ölçümün 37.6ºC ve üzerini gösterdiği durumlarda bebeğinin ateşinin olduğudur.

Son olarak,koltuk altından ateş ölçümü kaçtır?Normal vücut ısısı 35.7-37.3ºC iken bebeğinin koltuk altı ölçümü 37.4ºC ve üzerini gösteriyorsa, bebeğinin ateşi vardır.

Vücut ısısının hangi vücut bölgesinde kaç derece çıkmasının ateş olarak değerlendirileceğine aşağıdaki tabloya bakarak da karar verebilirsin.

Vücut Isısı Değerlendirme Tablosu

Bebeklerde yıllık solunum yolu enfeksiyonu sayısı 8'e kadar çıkabilir¹

Solunum enfeksiyonları burun, boğaz, ya da akciğreleri etkileyerek soluma, yeme ve uyku güçlüklerine neden olurlar

Nazal aspirasyon tıkalı burnu açıp diğer solunum yolu enfeksiyonlarının riskini azaltabilirken nebülizasyon hava yollarına etkin biçimde ilaç uygulamakta kullanılabilir.

Nazal aspiratör bebeğin burnunu nazikçe temizleyerek tıkanıklığı giderir ve rahatça nefes almasını sağlar.

Nebülizatör üst ve alt solunum yollarına ilacın etkin biçimde uygulanmasını sağlar.

Nazal aspiratörü mukusu uzaklaştırıp tıkanıklığı giderirken solunum yolu enfeksiyonu riskini azaltır.

Kullanımı kolaydır, tamamen yıkanabilir ve yenilikçi Venturi sistemi sayesinde tamamen hijyenik olduğundan antibakteriyel filtre gerektirmez.

Yapmanız gereken tek şey cihazı açıp parmağınızı girişe koyup aspiratörü bebeğin burnuna yerleştirmektir.

Üst ve alt solunum yolu hastalıklarının tedavisi

Nebülizatör kiti için değiştirilebilir iki inhalasyon başlığı içeren OMRON nebülizatör yalnızca alt solunum yolu bozukluklarının tedavisinde kullanılmaz:

·Yeşil İnhalasyon Başlığı soğuk algınlığı, rinit ya da alerji gibi yaygın üst solunum yolu hastalıklarının tedavisinde kullanılabilir

·Mavi İnhalasyon Başlığı astım, bronşit ya da bronşiyolit gibi alt solunum yolu hastalıklarının tedavisinde kullanılabilir

·Astım, akciğer hastalığı, bronşiyal hastalık ve allerji gibi kronik solunum yolu problemleri olan yüzmilyonlarca insan her gün nefes almakta güçlük çekmekte ve soluma güçlükleri ciddi sağlık komplikasyonlarına neden olabilmektedir.

·Solunum yolu tedavilerindeki ana güçlüklerden biri ilaçların alt solunum yollarındaki bronş ve bronşiyollere etkin biçimde uygulanmasında yaşanmaktadır. Bu güçlüğü aşabilmek için inhaler ve nebülizatörler ilacın hızlıca uygulanabilmesi için aerosol haline getirmektedir. Bu cihazlar sıvı ilaçları ağızlık ya da maske yoluyla inhale edilen mikroskopik parçacıklardan oluşan bir buhara dönüştürmektedir

Hava nemlendiricileri üst solunum yolu enfeksiyonlarında ya da bronşiolitte işe yarar mı?

Bilimsel çalışmalara göre; çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonları sırasında hava nemlendiricilerin kullanımının işe yaradığını söylemek zordur. Bronşiolitli bebeklerin ve çocukların nefes borularında balgam ve spazm olmaktadır. Bu hastalarda nefes borularındaki spazmı giderici ilaçların yanı sıra; buhar tedavisi özellikle düşük gelirli ülkelerde halen yaygın olarak kullanılan kolay erişilebilir ve ucuz bir tedavidir. Buhar tedavisinin bronşiolitli hastalarda hava yolarındaki balgamın temizlenmesine yardımcı olabileceği düşünülmüştür. Ama bilimsel çalışmalarda bu hastalarda soğuk ya da sıcak buhar tedavisinin bir faydası olmadığını gösterilmiştir ve rutin kullanımı önerilmemektedir.

Soğuk buhar, krup enfeksiyonunda işe yarar mı?

Çocukların özellikle geceleri köpeklerin havlama sesini çıkararak öksürmeye başlaması genellikle "krup” denilen bir enfeksiyonu işaret eder. Üst hava yollarında ses tellerinin olduğu bölgede viral enfeksiyon nedeni ile oluşan şişlik (ödem) sonucunda bu bulgular ortaya çıkar. Buhar tedavisi özellikle soğuk buhar tedavisi, eskiden kruplu çocukların tedavisinde hastanelerde çok yaygın kullanılır evde de kullanılması önerilirdi. Ancak yapılan çalışmalar, krup tedavisinde buhar tedavisinin çocuğun şikayetleri üzerinde anlamlı bir iyileşmeye neden olmadığını göstermiştir.

Alt solunum yolu enfeksiyonlarında (zatürre) tedavisinde soğuk ya da sıcak buhar tedavisinin yeri var mı?

Diğer solunum yolu hastalıklarında olduğu gibi zatürrede de hava nemlendiricilerinin pek faydalı olmadığı bilimsel çalışmalarda göstermiştir.

Hava nemlendiricileri ne işe yarayabilir?

Nem, havadaki su buharı miktarıdır. Havadaki nem oranı; mevsime, nerede yaşanıldığına ve hava koşullarına bağlıdır. Genellikle havadaki nem yaz aylarında yüksektir, kış aylarında düşüktür. İdeal olarak bir evde nem oranı % 30- 50 civarı olmalıdır. Her şeyde olduğu gibi havadaki nemin fazlası da azı da iyi değildir. Düşük nem, deride kuruluğa yol açar burun ve boğazı rahatsız eder, gözlerin kaşınmasına yol açar. Teorik olarak hava nemlendiricileri, burun ve sinüslerdeki kuruluğun, üst solunum yolu tıkanıklığının giderilmesinde faydalı olabilmektedir; ama çocuklar hastalandığında bu cihazları kullanmanın bilimsel olarak kesin bir faydası yoktur.

Dikkatli kullanım çok önemli!

Eğer nem düzeyi olması gerekenin üzerinde ise ya da hava nemlendirici cihazların bakımı gerektiği gibi yapılmıyorsa çocuklar iyileşeceği yere hasta olabilir.

Soğuk ve sıcak buhar hava nemlendirme cihazları olmak üzere iki çeşit cihaz vardır.

·Soğuk Buhar Hava Nemlendiricileri:Bu makinelerdeki buhar ısıtılmadığı için çocuğun suyun dökülmesi ya da yüzünü buhara yaklaştırdığında yanması gibi sorunlar olmaz. Ama soğuk buhar makinelerindeki en büyük sorun, soğuk su bakteri ve küflerin üremesi için harika bir ortam oluşturmasıdır. Bu neden ile hava nemlendiricinin her gün önerilen şekilde su ve sabun ile yıkanması önerilmektedir. İyi temizlenmeyen cihazlar enfeksiyon kaynağı olabilir. Ayrıca soğuk buhar hava nemlendiricilerinin distile su kullanılması önerilmektedir. Musluk suyu eşitli mineraller içerir bu mineraller hava nemlendiricisinin içinde birikerek mikropların yerleşmesini kolaylaştırır. Buhar makinesi çalıştırıldığında bu mineraller mobilyalarınızın üzerinde beyaz toz şeklinde görebilirsiniz. Bu minerallerin solunması çocuklarda sorunlara yol açabilir.

·Sıcak Buhar Hava Nemlendiricileri:Bu cihazlarda bakteri ve küf üremesi daha zor olur; fakat yanık riski vardır. Bu neden ile özellikle küçük çocukların bulunduğu ortamlarda kullanılmaması önerilir.

Hava nemlendiriciler zararlı olabilir mi?

Ev içerisindeki fazla nem halılarda ya da ev içindeki başka alanlarda küf mantarlarının, zararlı bakterilerin ve ev tozu akarlarının üremesinde artışa neden olabilir. Özellikle astımı olan çocuklarda bu durum astım şikayetlerinin kötüleşmesine yol açabilir. Çocuğunuzun astımı olmasa bile, eğer yeterince iyi temizlenmemiş ve havaya mikrop yayan bir buhar makinesi var ise cihazının kendisi üst solunum yolu enfeksiyonları gibi benzeri şikayetlere hatta akciğer enfeksiyonlarına neden olabilmektedir.

Özellikle yaz aylarında iç ortamdaki nemin yoğun olduğu zamanlarda nemi azaltmak için ne yapabiliriz?

Havadaki fazla nemi alan cihazlar kullanılabilir. Bu cihazlar aynı klimalar gibi çalışır; ama soğutucu etkileri yoktur. Özellikle bodrum katları gibi nemin önemli sorun olduğu alanlarda kullanılabilir. Nemi azaltmak için klima da kullanılabilir. Klimalar havayı ideal ve sağlıklı bir düzeye kadar kurutmaktadır.